درمان گرفتگی و اسپاسم عضلات کمر، گردن و ران پا
درمان گرفتگی عضلات به دلیل گرفتگی بستگی دارد. برای مثال، اگر گهگاه به خاطر فعالیت‌های فیزیکی یا استفاده بیش از حد از عضلات به خصوصی دچار گرفتگی عضلات می‌شوید، معمولاً خودتان قادر به رفع آن‌ها خواهید بود. تنها با توقف فعالیت، گرفتگی هم متوقف می‌شود. اگر گرفتگی همچنان ادامه داشت، برای درمان گرفتگی گردن می‌توان با کشش دادن به عضله (هر چند که دردناک است) تنش عضله را رفع کرد. برای مثال، اگر عضله پشت ساق پایتان دچار گرفتگی شده است، روبروی دیوار یا یک جسم ثابت بایستید که بتوانید برای حفظ تعادل دستتان را به آن بگیرید. در همان حال که پاشنه پای دردناکتان را تا حد ممکن نزدیک زمین نگه داشته‌اید، بدنتان را به آرامی به سمت دیوار یا آن جسم کج کنید، به طوری که عضله پشت ساق پایتان تحت کشش قرار بگیرد. اگر در زمان شروع گرفتگی در رختخواب بودید، می‌توانید تلاش کنید که پنجه پایتان را مستقیم به سمت سقف بگیرید، یا پنجه پایتان را محکم گرفته و مچ پایتان را به طرف خودتان (به بالا) بکشید، و در همین حال زانویتان را کمی خمیده نگه دارید.
برای بعضی از افراد استفاده از کیسه یخ به کاهش تنش عضلات و درمان گرفتگی عضلات کمر کمک می‌کند، در حالی که برای بعضی دیگر کیسه‌های گرم کننده جواب می‌دهد. در این شرایط ماساژ هم می‌تواند مؤثر باشد، هر چند که دستکاری گره ایجاد شده در عضله دردناک خواهد بود. اگر دلیل گرفتگی کمبود آب بدن باشد، در این صورت استفاده از مایعات دارای الکترولیت برای جبران آب از دست رفته ضروری خواهد بود.
برای ورزشکاران که معمولاً دچار گرفتگی می‌شوند، داشتن تغذیه خوب مهم است. همچنین، بعضی از گرفتگی‌های عضلات عوارض جانبی داروهای به خصوصی هستند. در این مورد با پزشکتان مشورت کنید. معمولاً در این شرایط تغییر مقدار مصرف یا خود دارو به درمان گرفتگی عضلات کمر کمک می‌کند.
انجام صحیح حرکات کششی نیز مهم است. بهتر است حرکات کششی بعد از گرم کردن عضلات انجام شوند. حرکات کششی را سریع انجام ندهید. آن‌ها را به آرامی انجام داده و هر حرکت را ۳۰ ثانیه نگه‌دارید. همچنین به خاطر داشته باشید که بعد از فعالیتتان نیز حرکات کششی را انجام دهید تا عضلات فرصت خنک شدن پیدا کنند.
همچنین به یاد داشته باشید که آب کافی بنوشید؛ آن‌قدر مایعات بنوشید که بدنتان به اندازه کافی الکترولیت داشته باشد (البته در مصرف مایعات نیز نباید زیاده‌روی کنید). ضمناً، بیش از حد تمرین نکنید، خصوصاً در هوای گرم.
فیزیوتراپی
گاهی اوقات گرفتگی کمر و اسپاسم های عضلات جدی‌تر، مکررتر، طولانی‌تر و به طور غیرقابل تحملی دردناک هستند. اگر گرفتگی‌هایتان شرایط زیر را دارند به یک فیزیوتراپ مراجعه کنید:
• باعث ناراحتی شدید شوند
• با تغییرات جلدی، قرمزی یا تورم پا همراه باشند
• با ضعف عضلات همراه باشند
• مکرراً رخ دهند
• با خود درمانی گرفتگی و اسپاسم کمر و درمان های خانگی بهبود نیابند
• یک دلیل مشخص، مانند تمرین شدید و بیش از حد، نداشته باشند
نوع درمان‌های مورد نیاز برای اسپاسم عضلانی به دلایل گرفتگی، از جمله وجود مشکلات ستون فقرات یا سفتی عضلات، بستگی دارد.
فیزیوتراپی به بیمارانی که دچار گرفتگی‌های عضلات پشت ساق هستند کمک می‌کند که عوامل خاصی که در بروز عارضه‌شان نقش داشته‌اند را شناسایی و اصلاح کنند تا احتمال بروز مجدد آن‌ها به حداقل برسد. درمان گرفتگی عضلات پا می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
• ماساژ بافت‌های نرم
• حرکات کششی
• متحرک‌سازی مفصل
• گرمادرمانی
• الکتروتراپی (مانند اولتراسوند)
• تمریناتی برای بهبود قدرت، انعطاف‌پذیری، آمادگی جسمانی یا تعادل
• آموزش بیمار برای پیشگیری از گرفتگی‌های آتی
• ارائه توصیه‌های برای اصلاح نحوه انجام فعالیت‌ها
• اصلاح بیوشیمیایی
• توصیه‌هایی در مورد کفش و دمپایی بیمار
• برنامه‌ای برای بازگشت تدریجی بیمار به فعالیت‌هایش
به غیر از فیزیوتراپی برای درمان گرفتگی عضلات روش‌های دیگری مانند لیزردرمانی، شاک ویو تراپی و … نیز استفاده می‌شود.
ورزش و حرکات اصلاحی
حرکات کششی ورزشی زیر معمولاً برای بیماران دچار گرفتگی عضلات تجویز می‌شوند. باید پیش از انجام آن‌ها در مورد مناسب بودنشان برای شما با یک فیزیوتراپ مشورت کنید. عموماً، این حرکات باید روزی ۳ بار انجام شوند، آن هم تنها با این شرط که باعث ایجاد یا افزایش درد نشوند. این حرکات را می‌توان در طول بروز گرفتگی نیز جهت رفع گرفتگی عضله انجام داد.
عضلات پشت ساق پایتان را با کمک یک حوله کشش دهید. یک حوله (یا ملحفه) را پهن کرده و پایتان را به حالت افقی روی آن دراز کنید. دو طرف آزاد حوله را با دو دست بگیرید و بالا بیاورید طوری که حوله ناحیه دچار گرفتگی پشت ساق را در بر بگیرد. حالا، در حالی که کف دو دستتان روبروی هم قرار دارد حوله را به طرف خود بکشید. این حرکت، با اعمال فشار بر پا و ماساژ ناحیه درگیر خیلی بهتر جواب می‌دهد.
قسمت داخلی عضلات پشت ساق پایتان را کشش دهید. روی زمین بنشینید، یک پایتان را دراز کرده و پای دیگرتان را (که می‌خواهید عضلاتش را کشش دهید) خم کنید، طوری که زانوی آن به سینه‌تان نزدیک شود. کف پنجه پایتان را با دو دست بگیرید و تا جایی که امکان دارد آن را به طرف بدنتان بکشید.
پایتان را با کمک دیوار کشش دهید. بر روی آن طرف از بدن که پایش گرفتگی ندارد رو به دیوار دراز بکشید. پایی که گرفتگی دارد طوری دراز کنید که نسبت به بقیه بدن عمود شود، به نحوی که کاملاً کشیده شده و کف آن دیوار را لمس کند. ۱۰ تا ۲۰ ثانیه در همین وضعیت بمانید و سپس پایتان را به حالت اول برگردانید، تا به این ترتیب عضلات پشت رانتان تحت کشش قرار بگیرند.
تاندون آشیلتان، که متصل‌کننده پاشنه به عضلات پشت ساق پا است، را کشش دهید. در حالت نشسته، یک پایتان را کشیده و دیگری را خم کنید. پاشنه پای خمیده را به باسنتان نزدیک کنید. پاشنه پایتان را روی زمینه نگه‌داشته اما پنجه را بالا بیاورید، و آن‌قدر در همین وضعیت بمانید که کشش باعث شل شدن عضلاتتان شود.
منبع:aptclinic